Kijkt u eens naar de titel van deze column! … Wat moeten we nu nog meer gaan doen om de belegger duidelijk te maken dat juist deze 3 zaken er meestal afzonderlijk al voor zorgen dat we een moeilijke beursperiode voor ons hebben liggen? … Natuurlijk gaat men nu zeggen, de inflatie valt wel mee, de afschrijvingen weten we al en de recessie zal van korte duur zijn … Inflatie, afschrijvingen en recessie
Wat er allemaal gaande is momenteel op de financiële markten blijft een unieke situatie waar naar mijn mening veel te laconiek over wordt gedaan, eigenlijk zitten we nu in een periode die vergelijkbaar is in magnitude als de periode eind jaren 20 ofwel de periode net voor “The Great Depression”. Let op, niet geheel met dezelfde factoren van toen maar hiermee wil ik wil aangeven dat de onderliggende krachtbronnen op zijn minst gelijkwaardig zijn.
In de periode nadien waren er wel momenten waar de inflatie hoog was, ook komt er geregeld een recessie voor en er kwam wel eens een bank of Hedgefund in de problemen. Meestal kwamen die niet samen, of er was inflatie en die werd bestreden door het verhogen van de rente, er kwam een recessie die geholpen werd met het verlagen van de rente.
Momenteel hebben we te maken met de unieke situatie met zowel de inflatie die fors oploopt door de explosieve stijging van de grondstoffen terwijl er aan de andere kant een recessie gaande is in de VS en die ervoor kan zorgen dat deze wordt uitgebreid richting de rest van de wereld. Wat moet men dan doen in zo‘n situatie? Aan de ene kant moet de FED de rente verhogen om de inflatie te bestrijden, aan de andere kant moet de FED de rente verlagen om de economische groei te stimuleren. En ja, op een bepaald moment zal de term “STAGFLATIE” weer eens zijn intrede doen, en deze term is de grootste vijand van de financiële markten weten we uit het verleden nog. Weet u, de MIX van zaken die we nu bij elkaar krijgen is er een die zijn gelijke in feite niet kent, geen enkele keer in het verleden kwamen al deze zaken tezamen op een zelfde moment. Ik begrijp dan ook niet waarom men er zo onverschillig over doet.
Let op, daar hoort uiteraard ook nog de krediet crisis bij, banken komen in moeilijkheden en moeten astronomische bedragen afschrijvingen. Momenteel al meer dan 100 miljard en we horen via Standard and Poor dat dat makkelijk kan oplopen tot 400 miljard. Anderen hebben het al over meer dan 1000 miljard dollar als het echt extreme vormen gaat aannemen. En dan nog steeds krijgen we niet de reactie die er zou moeten komen bij een situatie als deze.
De FED kiest ervoor om de rente te verlagen om zo de economie te helpen maar vooral ook om de bankencrisis te helpen. De inflatie laat men momenteel even buiten beschouwing, iets wat de ECB dan weer niet doet want daar kijkt men eerst naar de inflatie. Er is ook hierin spagaat te merken, op termijn zal blijken wie de juiste beslissing nam of beter nog de minst slechtste.
Even iets uit het recente verleden:
In augustus en september van 1998 brak de Russische roebelcrisis uit omdat de Russische overheid niet langer in staat was te voldoen aan haar verplichtingen. De posities van het Hedge Fund LTCM raakten in problemen en in augustus verloor men 1,85 miljard dollar. De eerste drie weken van september waren goed voor een verlies van 2,3 miljard dollar. LTCM had slechts een vermogen van 600 miljoen dollar over, maar had nog steeds haar gigantische posities open staan. Nadat een reddingspoging van Warren Buffet en Goldman Sachs (he daar heb je die namen weer!!) afgewezen werd greep de FED in. Door de grote hoeveelheid openstaande derivatencontracten tussen de verschillende partijen vreesde men voor een desastreuze kettingreactie in de financiële wereld. Alle banken werden opgeroepen om geld te storten voor een reddingsfonds van 3,6 miljard dollar.
Dit feit hierboven zorgde ervoor dat de financiële markten in Europa met 40% omlaag moesten, Wall Street verloor in die periode meer dan 25%. De grafiek van de AEX ziet u hieronder uit deze periode. Let wel, we hebben het toen over 3,6 miljard dollar wel te verstaan. De dag van vandaag moet elke bank op zijn minst al zoveel afschrijven en men is nog LANG niet klaar want er komt nog meer, veel meer. De situatie is nu toch vele malen erger dat toen in die periode waar er 1 Hedge Fund omviel. Momenteel zijn er duizenden van dit soort financiële massavernietigingswapens die klaar staan om af te gaan en voor een kettingreactie kunnen zorgen. Onderschat die niet, op een dag worden we wakker en er valt er een om met alle gevolgen vandien.
Men is de controle kwijt:
Men kent het wel, die heeft een product ontwikkelt, de ander kijkt ernaar en doet het ook op zijn manier. Anderen volgen snel en voor men er goed over nadenkt bestaan er al tientallen van dat soort producten. Zo is het ook gegaan met die Hedge Funds, Slechts 5% van de aardse rijken doet er aan mee maar we weten ook dat 5% van de aardse bevolking 95% van het kapitaal op aarde bezit. De rijken worden rijker, de armen armer, is altijd zo geweest en zal niet veranderen in de toekomst tenzij er een moment komt dat het geld geen waarde meer heeft, dan hebben die 5% een groot probleem. Zover is het nog niet, en dat zal ook nog niet komen op termijn denk ik.
Wel is het zo dat de controle voortaan onmogelijk wordt. Deze producten zijn gemaakt op goed geluk en het inzetten van de “Carry Trade” constructies speelt daar een grote rol bij. De internationale financiële operaties, en de architectuur ervan bieden geen enkele zekerheid dat deze blijven bestaan, er zijn diverse obstakels te bedenken welke het systeem onderuit kunnen halen.
De financiële deregulering heeft in feite een waar monster gecreëerd en juist zij die controle op de voorziene winsten betreuren kunnen de talrijke opdoemende problemen zomaar niet meer oplossen.. De financiële virtuozen zijn daarin juist veel sluwer geweest dan de traditionele bankiers. Als we gaan letten op de complexe situatie en de grenzen van onze kennis, is het bijna niet te voorzien of in te schatten hoe dit alles zich verder gaat ontwikkelen. Natuurlijk wil niemand uitgaan van het ergste, waarom zou men maar we kunnen niet anders dan daar wel rekening mee te houden gezien de situatie de dag van vandaag op de financiële markten. Een soort “big bang” behoort zeker nog tot de mogelijkheden op termijn, en die termijn hoeft niet eens zover voor ons te liggen.
Bank X
Uiteraard zal dit alles vallen of staan door de controle van de pionier van hetgeen waar we het over hebben, de pionier ofwel Bank X genoemd bij deze staat bekend als het grootste Hedge Fund ter wereld. De uitvinder van de diverse constructies, de verdeler van de diverse pakketjes en de know how richting de ander instellingen. De engel met de blik van de duivel als u het mij vraagt. Daarom blijft Bank X een richtpunt, men moet die in het oog blijven houden.
Guy Boscart
US Markets