Van hard geroep naar algoritmes: De transformatie van de beurs

Mark­ten zijn getrans­formeerd van menselijke arena’s naar door tech­nolo­gie gedreven ecosys­te­men. Waar nu micro­trad­ing, Bloomberg‑terminals, ETF’s en com­plexe algo­rit­men het tem­po bepalen. Dat is totaal anders dan de berustte pri­jsvorm­ing van vroeger gemaakt alleen door menselijk inzicht, face-to-face com­mu­ni­catie en toen ook nog met fysieke doc­u­menten. De tran­si­tie veran­derde niet alleen door mid­del van tech­niek, maar ook de cul­tu­ur, snel­heid, transparantie en emotie is eruit. Mogelijk staan we nu al aan de vooravond van nog meer veran­derin­gen en zal er op ter­mi­jn 24 uur han­del mogelijk zijn … We moeten ons gaan voor­berei­den op deze nieuwe fase !!

Van geroep naar algo­ritme: de trans­for­matie van de beurs

Inlei­d­ing:

Mark­ten zijn getrans­formeerd van menselijke arena’s naar door tech­nolo­gie gedreven ecosys­te­men. Waar nu micro­trad­ing, Bloomberg‑terminals, ETF’s en com­plexe algo­rit­men het tem­po bepalen. Dat is totaal anders dan de berustte pri­jsvorm­ing van vroeger gemaakt alleen door menselijk inzicht, face-to-face com­mu­ni­catie en toen ook nog met fysieke doc­u­menten. De tran­si­tie veran­derde niet alleen door mid­del van tech­niek, maar ook de cul­tu­ur, snel­heid, transparantie en emotie is eruit. Mogelijk staan we nu al aan de vooravond van nog meer veran­derin­gen en zal er op ter­mi­jn 24 uur han­del mogelijk zijn … We moeten ons gaan voor­berei­den op deze nieuwe fase !!

Het verleden:
Als we een kijk­je nemen in het verleden — de Franse beurs in Par­i­js Palais Brong­niart — het klop­pende hart Het Palais Brong­niart aan de Place de la Bourse sym­bol­iseerde lang het finan­ciële ver­keer in Frankrijk. De beursvlo­er van cir­ca 4.000 m² vulde zich dagelijks met investeerders, bro­kers en nieuws­gieri­gen. Na de Indus­triële Rev­o­lu­tie financierde de beurs grootschalige pro­jecten — onder meer spoor­we­gen en de staal indus­trie die de economis­che expan­sie mogelijk maakten.

Lev­endigheid en lit­erair oogge­tu­ige­nis Émile Zola’s L’Ar­gent schetst een tumultueuze markt vol geroep, spec­u­latie en emotie. Zola belicht niet alleen trans­ac­ties, maar ook de sociale dynamiek: span­ning, rivaliteit en impulsen die han­de­laren tot snelle beslissin­gen aanzetten.

Van geroep naar ges­tandaardis­eerde han­del Reg­u­ler­ing en insti­tu­tion­alis­er­ing Vanaf 1801 wer­den onder­han­delin­gen over effecten luid uit­ge­spro­ken — een ver­schuiv­ing waar­bij mon­delinge han­del sys­tem­a­tisch onderdeel van pri­jszetting werd. Bro­kers hield­en reg­is­ters bij, garan­deer­den lev­er­ing en coördi­neer­den betalin­gen; hun rol was vaak quasi‑monopolistisch bin­nen spec­i­fieke beurstallen.

Fysieke instru­menten en oper­a­tionele beperkin­gen:
Effecten waren toen vee­lal toon­der­pa­pieren: Over­draag­bare papieren titels met logistieke en juridis­che beperkin­gen. De fysieke aard van trans­ac­ties beperk­te snel­heid en schaal in vergelijk­ing met lat­ere elek­tro­n­is­che systemen.

Com­mu­ni­catie op de beursvlo­er:
Alles ging met de bek­ende handge­baren en kri­jt­bor­den, de Bro­kers ontwikkelden een gefor­maliseerd handge­baren­sys­teem om orders snel te sig­naleren in vaak zeer rumo­erige ruimtes. Grote kri­jt­bor­den fungeer­den als pub­lieke pri­jsweer­gave — de analoge voor­lop­er van het mod­erne elek­tro­n­is­che scherm.

Han­del­sritme en afwik­kel­ing:
Aan­de­len wer­den vaak één­maal per dag gequo­teerd. Order­boeken wer­den aan het einde van de dag overge­dra­gen aan liq­ui­da­teurs die trans­ac­ties fysiek en admin­is­tratief afhan­delden — arbei­dsin­ten­sief en foutgevoelig.

De rol van infor­matie:
Ver­sprei­d­ingsmech­a­nis­men Infor­matie ver­sprei­d­de zich via netwerken, telegram­men, kran­ten en beursgazetten. Dit zorgde voor frag­men­tarische en ver­traagde sig­nalen, waar­door lokale insid­ers soms een tijdelijk voordeel hadden.

Gedrag en psy­cholo­gie:
Zola’s obser­vaties tonen hoe gerucht­en, emotie en mas­s­apsy­cholo­gie mark­ten kon­den ver­storen — fenome­nen die nu deels wor­den gemit­igeerd door automa­tis­che mech­a­nis­men zoals cir­cuit breakers.

De over­gang naar elek­tro­n­is­che han­del:
Tech­nol­o­gis­che adop­tie Elek­tro­n­is­che han­del ontstond vanaf de jaren ​’70. In bijvoor­beeld Frankrijk was de invo­er­ing van het CAQ‑systeem (con­tin­u­ous assist­ed quo­ta­tion) in 1984 al een keer­punt: een hybride stap naar automa­tis­er­ing en geau­toma­tiseerde matching.

Het einde van de beursvlo­er:
De fysieke han­del in Par­i­js verd­ween in de zomer van 1987. Daar­na namen snel­heid en han­delsvol­ume expo­nen­tieel toe, veran­derde toe­ganke­lijkheid en ver­schoof risico‑ en liq­uiditeit­sprofie­len. Nieuwe uitdagin­gen omvat­ten hogere ultra­ko­rte volatiliteit en algoritme‑gedreven signalen.

Reflec­tie:
Con­tin­uïteit en breuk Veel tra­di­tionele mech­a­nis­men — rela­tion­eel vertrouwen en lokale ken­nis — gaven plaats aan schaal­bare, transparante en snellere infra­struc­turen. Tegelijk­er­ti­jd bracht dig­i­talis­er­ing nieuwe risico’s. Het his­torisch per­spec­tief, zoals Zola’s obser­vaties, benadrukt dat mark­ten alti­jd sociale sys­te­men zijn gebleven, ongeacht tech­nol­o­gis­che lagen.

auteur Guy Boscart — US Mar­kets
https://​www​.usmar​kets​.nl